ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο
1955-1963 Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ - Η ΦΥΓΗ
Μετά τον θάνατο του Παπάγου κι ενώ όλοι περίμεναν ν΄ανατεθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης , στον Στέφανο Στεφανόπουλο ή στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, που ήταν αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, ο Παύλος προτιμά έναν απλό υπουργό. Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Η εύνοια στο πρόσωπό του προήλθε απ΄την επιβολή των Αμερικάνων και των Άγγλων μιας κι είχε αναλάβει να ''κλείσει'' το Κυπριακό, που στην εποχή του παίρνει ακόμη δραματικότερες διαστάσεις.
Τα χρόνια που θ΄ ακολουθήσουν θα σημαδευτούν απ΄ την έξαρση του αντάρτικου στην Κύπρο , απ΄ τις αιματηρές διαδηλώσεις στην Ελλάδα , απ΄ την απαγωγή κι εξορία του Μακάριου στις Σεϋχέλλες, απ΄ τον Γρίβα και τις συμφωνίες Καραμανλή- Αβέρωφ στο Λονδίνο και στην Ζυρίχη για το Κυπριακό , την ''ανεξαρτησία'' του νησιού και πολλά άλλα ακόμη γεγονότα.
Αλλά, δεν θ΄ ασχοληθώ πολύ με την Κύπρο και την , κατά πολλούς προδοτική, στάση των Ελληνικών κυβερνήσεων γιατί το Κυπριακό είναι ένα ιδιαίτερο και τεράστιο κεφάλαιο της ιστορίας του Ελληνιαμού που από μόνο του μπορεί να γεμίσει πολλές σελίδες.
Η πρώτη κυβέρνηση Καραμανλή ορκίζεται στις 6 Οκτωβρίου 1955. Ο Στ. Στεφανόπουλος θα προσπαθήσει να αντιδράσει σε αυτήν την επιλογή των ανακτόρων, αλλά δεν θα τα καταφέρει, αφού ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ, σχεδόν σύσσωμος τον έχει εγκαταλείψει κι ακολουθεί τον Καραμανλή. Η επιλογή του Καραμανλή ως πρωθυπουργού κι ηγέτη της δεξιάς λειτούργησε ως καταλύτης πολιτικών ανακατατάξεων στον αστικό πολιτικό κόσμο. Η αστική πολιτική συσπείρωση λειτούργησε αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση της κομμουνιστικής '' απειλής''.
Μετά τον τερματισμό του εμφυλίου, ο συνδετικός αντικομμουνιστικός κρίκος του αστικού πολιτικού κόσμου έσπασε. Οι αντιθέσεις βγήκαν στην επιφάνεια και φάνηκε ότι η γύρω από τον Παπάγο συσπείρωση ήταν αποτέλεσμα του εμφυλίου και συνέχειά από το ξεπέρασμά του.
Ο Καραμανλής από την αρχή της θητείας του ως πρωθυπουργός θέλησε να επιβεβαιώσει την ηγετική του θέση στο εκλογικό σώμα της δεξιάς και της άκρας δεξιάς και να μην βασιστεί στην ανακτορική και Αμερικάνικη εύνοια.
Ο μόνος τρόπος ήταν η διάλυση του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ, που αντιπροσώπευε ένα στρατοκρατούμενο κράτος, κι η ίδρυση ενός νέου κόμματος. Έτσι, στις 4 Ιανουαρίου 1956 ανακοινώνεται ι ίδρυση της ΕΘΝΙΚΗΣ ΡΙΖΑΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (Ε.Ρ.Ε.), που θα γίνονταν το σύμβολο του συγκεντρωτικού κράτους. Παράλληλα προκηρύσσει εκλογές για τις 19 Φεβρουαρίου.
Ο Καραμανλής στο λίγο διάστημα της ηγεμονιάς του κατάφερε να δημιοργήσει ένα συμπαγές κόμμα με μεγάλη επιρροή στις λαϊκές μάζες της άκρας δεξιάς.
Από την άλλη πλευρά το Κέντρο και η Αριστερά αποτελούνταν από δεκαπέντε κόμματα που το μόνο που κατάφεραν ήταν να συνασπιστούν προσωρινά στην ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ για να αντιμετωπίσουν την δεξιά.
Αυτός ο συνασπισμός έδωσε την ευκαιρία στην δεξιά να εντείνει την αντικομμουνιστική της προπαγάνδα. Το Κ.Κ.Ε., εν τω μεταξύ συνέχιζε την παράνομη του δράση, οπότε τα πράγματα γίνονταν ακόμη πιο εύκολα για την Ε.Ρ.Ε.
Στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956, αν κι έρχεται δεύτερο κόμμα η Ε.Ρ.Ε. με 1.482.688 ψήφους, παίρνει 165 έδρες, λόγω του εκλογικού συστήματος. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ πήρε 1.613.286 ψήφους και 132 έδρες.
Στις 29 Φεβρουαρίου ορκίζεται η νέα κυβέρνηση ενώ ο συνασπισμός Αριστεράς- Κέντρου διαλύεται.
Στο Κ.Κ.Ε. απομακρύνει τον Νίκο Ζαχαριάδης από την ηγεσία του και προσανατολίζεται προς την ''νομική'' έκφραση της μέσω της Ε.Δ.Α.
Βέβαια οι παράνομοι μηχανισμοί του κόμματος παραμένουν και οι συλλήψεις και καταδίκες των στελεχών του συνεχίζονται. Είναι άλλωστε και η λαϊκή οργή για την Κύπρο που ''βοηθάει'' στο ξεκαθάρισμα με συλλήψεις συμμετασχόντων στα συλλαλητήρια.
Αν κι ο συνασπισμός Αριστεράς-Κέντρου έχει διαλυθεί, υπάρχει σε ορισμένες περιπτώσεις, κοινή αντιμτώπιση στη πολιτική του Καραμανλή. Έτσι στα τέλη του 1957, αρχές του 1958 σε μια προσπάθεια πλήρους διάλυσης του συνασπισμού, τ΄ ανάκτορα επιχειρούν την ανασύνταξη του αντικομμουνιστικού μετώπου με προσέγγιση όλων των αστικών κομμάτων.
Το αντάλλαγμα θα ήταν η ''θυσία'' του Καραμανλή και το μοίρασμα της εξουσίας. Για το παλάτι και τους Αμερικάνους θα ήταν ιδανική η συνεξουσία Ε.Ρ.Ε.- Κέντρου.
Την 1η Μαρτίου 1958, 15 βουλευτές της Ε.Ρ.Ε. με κοινή δήλωσή τους εγκαταλείπουν το κόμμα.
Αν και η Ε.Ρ.Ε. μένει η 149 βουλευτές ο Καραμανλής αρνείται να συμπράξει με άλλο κόμμα. Η πρώτη φάση του σχεδίου των ανακτόρων και των Αμερικάνων έχει αποτύχει.
Προκηρύχτηκαν εκλογές για τις 11 Μαρτίου 1958, μ΄ ενισχυμένη αναλογική που ευνοούσε τα δυό μεγάλα κόμματα κι ήταν απαγορευτική για συγκρότηση συνασπισμών. Τ΄ αποτελέσματα των εκλογών αποτελούσαν έκπληξη για όλους:
E.Ρ.Ε. = 41,17% -171 έδρες
Ε.Δ.Α. = 24,43% - 79 έδρες.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ (Παπανδρέου) = 20,68 % - 36 έδρες
Π.Α.Δ.Ε. (Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ένωση) = 10,62% - 10 έδρες.
Η Ε.Δ.Α. είναι Αξιωματική Αντιπολίτευση. Αυτό αναζωπύρωσε το αντικομμουνιστικό πνεύμα της εποχής του εμφυλίου.
Ανάκτορα, Αμερικάνοι κι αστικό κράτος ανησυχούν απ΄την διόγκωση της αριστεράς και κυρίως απ΄ το γεγονός ότι η Ε.Δ.Α. γίνεται ο δεύτερος πόλος στην πολιτική ζωή της χώρας με κίνδυνος να μην μπορέσει, ούτε μελλοντικά, να λειτουργήσει το σύστημα εναλλαγής των αστικών πολιτικών κομμάτων στην εξουσία.
Από την διόγκωση της Αριστεράς ανησυχεί και το Κέντρο γιατί βλέπει ότι με την προβολή του κομμουνιστικού κίνδυνου ενισχύεται το μονοκομματικό κράτος της δεξιάς. Έτσι με την ανοχή του Κέντρου οξύνεται η αντικομμουνιστική εκστρατεία και τίθονται σε εφαρμογή σχέδια διωγμών κατά της Ε.Δ.Α. Σε αυτό συντελεί κι ότι η νέα ηγεσία του Κ.Κ.Ε., διαμένει στις Ανατολικές χώρες, θέλει να κατευθύνει την πολιτική δράση της Ε.Δ.Α. και να εξακολουθεί να διατηρεί οργανωτικές σχέσεις με το νόμιμο έκφραστή του.
Χαρακτηριστικό της νέας αντικομμουνιστικής εκστρατείας μετά τις εκλογές του 1958 είναι η ανασυγκρότηση του παρακράτους της δεξιάς και η ενθάρρυνση για δράση των φασιστικών-συνομωτικών ομάδων στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Από τις 1958 έως το 1961 η πολιτική ζωή κυριαρχείται από την δράση των παρακρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων, Η εξουσία των πολιτικών δυνάμεων είναι ανίσχυρη και περνάει στα χέρια του παρακράτους. Η λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών έχει παραλύσει.
Κι αυτό γιατί η αποκατάσταση του δικομματικού συστήματος του αστικού πολιτικού κόσμου μ΄ ''εθνική'' κυβέρνηση κι '' εθνική'' αντιπολίτευση, που έχει διαταραχτεί με την ανάδειξη της Ε.Δ.Α. σε κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, είναι πια κοινή επιδίωξη των ανακτόρων του Ι.Δ.Ε.Α., του αστικού πολιτικού κόσμου και φυσικά των Αμερικάνων.
Εν τω μεταξύ τα γεγονότα στην Κύπρο, τα προγκρόμ κατά των Ελλήνων της Πόλης μαζί με την αποτυχία των προσφυγών στον Ο.Η.Ε. γι αυτά τα θέματα, προκαλούν στην Ελλάδα έντονο αντιδυτικό κλίμα στον λαό και στον Τύπο.
Ακόμη και φιλοκυβερνητικές εφημερίδες επιτίθονται στο ΝΑΤΟ και ζητούν την έξοδο της χώρας από την Ατλαντική Συμμαχία.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ έγραφε χαρακτηριστικά: '' Δεν θέλουμε δεσμούς που αποκαλύφθησαν δεσμά''. Έτσι κάτω από την πίεση του Τύπου και της κοινής γνώμης η Ε.Ρ.Ε. θα πάρει ορισμένα αντιδυτικά μετρα κι επιχειρεί διπλωματικά ανοίγματα προς τις Σοσιαλιστικές κι Αδέσμευτες χώρες.
Κι ενώ επίσημα γίνονται αυτά, ανεπίσημα η κυβέρνηση υπογράφει μυστικές συμφωνίες με τις Ε.Π.Α.(εγκατάσταση μικρού αριθμού πυρηνικών όπλων στον Ελλαδικό χώρο).
Τον Οκτώβριο του 1960 έχουμε διάσπαση του Ι.Δ.Ε.Α. Ο φυσικός ηγέτης των κατώτερων αξιωματικών που έχουν έρθει σε ρήξη με τα ανάκτορα, ο Γέωργιος Παπαδόπουλος, προτείνει στους στενούς συνεργάτες του ναδημιουργήσουν μια ξεχωριστή ομάδα αποτελούμενη από κατώτερους αξιωματικούς του Ι.Δ.Ε.Α., αλλά να λειτουργήσουν μέσα σε αυτόν.
Αυτή η ομάδα είναι που θα προετοιμάσει κι εφαρμόσει το ''Σχέδιο Περικλής'', το σχέδιο βίας και νοθείας των εκλογών τησ 29ης Οκτώβρη 1961. Το αποτέλεσμα ήταν:
E.Ρ.Ε. = 50,81% - 176 έδρες
Ε.Κ. = 33,66% -100 έδρες
Π.Α.Μ.Ε. ( εκλογικός σχηματισμός της αριστεράς) = 14,63% - 24 έδρες.
Η εκλογική βία που ασκήθηκε σε αυτές τις εκλογές και διατήρησε την Ε.Ρ.Ε. στην εξουσία δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερο κι αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στον αστικό πολιτικό κόσμο. Ο στόχος Αμερικάνων, ανακτόρων και Ι.Δ.Ε.Α. σε πρώτη φάση είχε επιτευχθεί.
Το εκλογικό αποτέλεσμα απεκατέστησε την ''εθνική'' ισορροπία στο κοινοβούλιο.
Η Ε.Δ.Α. ενάμιση μήνα πριν τις εκλογές, στις 17 Σεπτεμβρίου, είχε αποκαλύψει στο κοινοβούλιο το σχέδιο του εκλογικού πραξικοπήματος που σχεδιάστηκε κι εφαρμόσθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες του στρατού και των σωμάτων ασφαλείας και τον αρχηγό Γ.Ε.Σ. Καρδαμάκη, όλοι επηρεαζόμενοι από τον Ι.Δ.Ε.Α.
O Γ. Παπανδρέου και η Ένωση Κέντρου αδρανούσαν και δεν έκανα τίποτα για ν΄αποτρέψουν το εκλογικό πραξικόπημα ελπίζωντας ότι ο φόβος θα μεταθέσει τις ψήφους της Αριστεράς στον νεοσύστατο συνασπισμό των δυνάμεων του Κέντρου, πράγμα που τελικά δεν έγινε.
Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Γ. Παπανδρέου ταλαντεύθηκε επί δύο μέρες μέχρι να πάρει απόφαση για το αν θ΄ αναγνώριζε ή όχι το αποτέλεσμα. Τελικά στις 31 Οκτώβρη 1961 κάνει την ακόλουθη δήλωση:
'' Εξ ονόματος της Ενώσεως Κέντρου, καταγγέλω ενώπιον του Ελληνικού Λαού και του Ανώτατου Άρχοντος τα εκλογικά αποτέλεσματα ως προϊόν βίας και νοθείας.
Αποτελεί πάγκοινον συνείδησιν ότι, εν πάσει περιπτώσει, το ποσοστόν των ψήφων το οποίον καθιστά την Ε.Ρ.Ε. κοινοβουλευτικώς αυτοδύναμον , αυτό αναμφισβήτως είναι προϊόν βίας και νοθείας. Η υπηρεσιακή κυβέρνησις του στρατηγού Δόβα, είτε εθελήτως, περιήλθε εις πλήρην ανυπαρξίαν, η οποία επέτρεψεν εις τον παράνομον μηχανισμόν της Ε.Ρ.Ε. να λειτουργήσει ανεμπόδιστος.
Η Ένωσις Κέντρου είναι ευγνώμων προς τον Ελληνικόν Λαόν, ο οποίος την περιέβαλε με την ευρείαν εμπιστοσύνην του εκ της οποίας περιεσώθη εις τας κάλπης 35%. Και είναι επίσης υπερήφανος διότι επιτέλεσε και την εθνικήν αποστολήν ν΄ απομονώση την δύναμιν της Άκρας Αριστεράς. Απόδειξις η Διοίκησις Πρωτευούσης όπου η βία ελειτούργησεν ολιγώτερον και όπου το 41% της Ε.Δ.Α. κατά τας εκλογάς του 1958 κατήλθεν στο 30% χάρις εις την ακτινοβολίαν της Ενώσεως Κέντρου. Θα ήτο ανάξια της εμπιστοσύνης του Ελληνικού Λαού, η Ένωσις Κέντρου, και θα εμπόδιζε την σημαίαν της Δημοκρατίας, εν ονόματι της οποίας επάλευσεν, εάν εδέχετο αδιαμαρτυρήτως τον βιασμόν της θελήσεως του Ελληνικού Λαού. Εάν το ουσιαστικόν πραξικόπημα των εκλογών της 29ης Οκτωβρίου εγίνετο αδιαμαρτυτήτως δεκτόν, η Δημοκρατία θα έπαυε πλέον να υπάρχη εις την αρχαία κοιτίδα της.
Εν πλήρει επιγνώσει των ιστορικών της ευθυνών, η Ένωσίς Κέντρου θεωρεί χρέος τιμής να διακηρύξη ότι η κυβέρνησις την οποίαν πρόκειται να σχηματίσει η Ε.Ρ.Ε., στηριζόμενη εις την αθέμιτον κοινοβουλευτικήν αυτοδυναμίαν της δεν είναι νόμιμος κυβέρνησις του Ελληνικού Λαού. Κι εξ΄ αυτής της αντικειμενικής διαπιστώσεως, η Ένωσις Κέντρου θα λάβει όλους τας επιβαλλομένας αποφάσεις δια το παρόν και δια το μέλλον''.
Την ίδια μέρα έκαναν δηλώσεις για το αποτέλεσμα ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Δόβας και ο ''νικητής'' των εκλογών Κωνστανίνος Καραμανλής οι οποίοι χαρακτήρισαν το αποτέλεσμα των εκλογών ως ''αδιάβλητον'' και ''εθνικόν''. Τ΄ ανάκτορα αγνοήσαν τις καταγγελίες των ηγετών της αντιπολίτευσης για νόθο αποτέλεσμα και στις 2 Νοεμβρίου ο Παύλος δίνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Καραμανλή που ορκίζεται στις 4 του ίδιου μήνα.
Στις 14 Νοεμβρίου, κι αφού ο Παπανδρέου συγκάλεσε την Κ.Ο. της Ε.Κ. εγκρίθηκε η απόφαση για την κήρυξη του Ανένδοτου Αγώνα που είχε ως σκοπό την αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας και την ακύρωση του εκλογικού αποτελέσματος ως νόθου και νέα προσφυγή στις κάλπες.
Ο ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα.
Πρώτο επίπεδο είναι στο κοινοβούλιο. Μποϋκοτάζ συνεδριάσεων, αποχή από ψηφοφορίες και κοινοβουλευτική μάχη γι' αποκάλυψη όλων των στοιχείων της εκλογικής βίας με κορυφαίο αίτημα την παραπομπή στο Ειδικό Δικαστήριο με τον ''περί ευθύνης υπουργών'' νόμο, της υπηρεσιακής κυβέρνησης του στρατηγού Δόβα.
Δεύτερο επίπεδο προσδιορίστηκε η ''πορεία προς τον λαό'' μ΄ επιδίωξη την λαϊκή κινητοποίηση κατά του εκλογικού αποτελέσματος.
Ο ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ στρεφόταν κι εναντίον των ανακτόρων μιας και ο Βασιλιάς είχε αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών.
Οι κατά των Βασιλέων ''βολές'' δημιούργησαν τα πρώτα ρήγματα στο κόμμα της αξιωματικής αντιποίτευσης.
Δέκα βουλευτές αρνούνται να στραφούν ενάντια στο παλάτι και διαγράφονται από το κόμμα.
Τη θέση του την διαχωρίζει κι ο Μαρκεζίνης που είχε εκλεγεί υπό την Ε.Κ. Την ίδια περίοδο εκδηλώνονται ανοιχτά πιέσεις των Αμερικάνων προς τον Παπανδρέου για να σταματήσει τον Ανένδοτο.
Οι δηλώσεις του Αμερικάνου πρεσβευτή στην Ελλάδα, Έλλις Μπριγκς, στο Χριστουγεννιάτικο μήνυμά του, προκαλούν τις αντιδράσεις και της Ε.Κ. και της Ε.Δ.Α. που καταγγέλουν γι΄ ανάμειξη στα εσωτερικά πολιτικά δρώμενα της χώρας.
Όλο το 1962 χαρακτηρίζεται απ΄ την όξυνση του Ανένδοτου Αγώνα που στρέφεται όλο και πιο πολύ ενάντια στ΄ Aνάκτορα.
Στις 8 Απριλίου 1962, οι εκλογές της βίας και της νοθείας του 1961 δέχονταν το πρώτο πλήγμα. Γίνονται επαναληπτικές εκλογές στην Θεσσαλονίκη, μετά από ακύρωσης των αποτελεσμάτων σε τέσσερα εκλογικά τμήματα με το αιτιολογικό ότι ασκήθηκε βία και νοθεία. Το ποσοτό της Ε.Ρ.Ε. σε τοπικό επίπεδο έπεσε κατά 20%. Η Ε.Κ. ρίχνει τον αντικομμουνιστικό τόνο της και στήνει γέφυρες κοινού αντιδεξιού αγώνα με την Ε.Δ.Α. σε σταθερότερη βάση.
Οι πρώτες προσπάθειες των ανακτόρων και των Αμερικάνων για να εκφυλιστεί ο Ανένδοτος με υπονόμευση μέσα από την Ε.Κ. μέσω Βενιζέλου αποτυγχάνουν γιατί ακόμη και τα συντηρητικότερα στελέχη δεν τολμούσαν να εναντιωθούν.
Ο Παπανδρέου σιγά σιγά υψωνόταν σε σύμβολο της Δημοκρατίας. Είχε συλλάβει την αγωνιστική διάθεση του λαού και κυρίως των νέων και το εκμεταλλεύτηκε.
Οι μόνοι κερδισμένοι από το εκλογικό αποτέλεσμα, του 1961, και τον διχασμό που προκλήθηκε ήταν οι φασίστες του Ι.Δ.Ε.Α.
Οι μηχανισμοί του με την ανακτορική κάλυψη και ιδιαίτερα της ναζίστριας Φρειδερίκης , έγιναν οι ρυθμιστές των πολιτικών εξελίξεων.
Η εξουσία είχε μετακινηθεί από τον πολιτικό κόσμο σε παραστρατιωτικούς μηχανισμούς.
Εν τω μεταξύ Αμερικάνοι κι ανάκτορα βλέπουν ότι δεν μπορούν να εκφυλίσουν τον Ανένδοτο και προσανατολίζονται προς την εκτόνωσή του.
Έτσι αποφασίζεται η ''θυσία'' του Καραμανλή που είναι προϋπόθεση για ανοχή του Κέντρου προς τ΄ ανάκτορα.
Τ΄ ανοίγματα ανακτόρων και Αμερικάνων προς τον Παπανδρέου ήταν αποτέλεσμα του ''Κεννεντισμού'' που επικρατούσε τότε στο Στέητ Ντιπάρτμεντ. Επιχ.ειρείται, λοιπόν, ρήξη μεταξύ ανακτόρων-Καραμανλή που οδηγεί στην παραίτηση του δεύτερου από την πρωθυπουργία. Η πρώτη παραίτηση δεν γίνεται δεκτή, γιατί ο Παύλος φοβόταν νίκη της Ε.Ρ.Ε. στις εκλογές που θ΄ ακουλουθούσαν, κι αυτό θα ήταν πλήγμα για το γόητρο του Βασιλιά αφού η ρήξη μεταξύ τους είχε προκληθεί απ΄ αυτόν.
Ανάκτορα κι Αμερικάνοι προσανατολίζονταν προς σύμπραξη Ε.Ρ.Ε - Ε.Κ. χωρίς τους ηγέτες τους, Καραμανλή και Παπανδρέου αντίστοιχα.
Στις αρχές του 1963 επιχειρείται από τον Βασιλιά ένας πολιτικός συμβιβασμός με πρωταγωνιστές στον Σοφοκλή Βενιζέλο από την Ε.Κ. και τον Πιπινέλη από την Ε.Ρ.Ε. Όμως οι Κοινοβουλευτικές συγκρούσεις των δύο κομμάτων δεν ''βοηθούν'' στην σύγκλιση.
Όπως δεν ''βοήθησε'' και η δολοφονία του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρηγόρη Λαμπράκη, στην Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς.
Η δολοφονία του ειρηνιστή Γ. Λαμπράκη ήταν και το αποφασισιτκότερο χτύπημα κατά του Καραμανλή.
Στις 11 Ιουνίου παραιτείται, με αφορμή την διαφωνία του με την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους στην Αγγλία μεταξύ 9 και 12 Ιουλίου λόγω της τεταμένης ατμόσφαιρας λόγω Κυπριακού και της ενδεχόμενης άσχημης υποδοχής τους από τους εκεί Κυπρίους κι Έλληνες, και προτείνει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης και προσφυγή στις κάλπες με πλειοψηφικό εκλογικά σύστημα.
Ο Παύλος δέχεται την παραίτηση όχι όμως και τις εκλογές.
Το παλάτι είχε αντιληφθεί το αδιέξοδο στο οποίο είχαν οδηγηθεί τα πολιτικά πράγματα της χώρας με την εκλογική βία του 1961.
Οι σχέσεις ανακτόρων με τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν οξυνθεί με αφορμή την απροκάλυπτη εύνοια που παρείχε το παλάτι στην Ε.Ρ.Ε. και την άμεση συμμετοχή του στο εκλογικό προαξικόπημα.
Η αδυναμία της δεξιάς, που ασκούσε την εξουσία τα τελευταία έντεκα χρόνια, ν΄ αντιμετωπίσει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα μαζί με την άσκηση βίας και τρομοκρατίας, είχαν δημιουργήσει εκρηκτικές καταστάσεις στα στρώματα των παραγωγικών τάξεων και της νεολαίας.
Μετά την παραίτηση του Καραμανλή και την άρνηση του Παύλου για προσφυγή στις κάλπες, οι πολιτικές πρωτοβουλίες πέρασαν στ΄ ανάκτορα.
Βέβαια ο Ι.Δ.Ε.Α. έμμεσα, κατευθύνει τις κινήσεις του Βασιλιά αλλά ο Παύλος φαίνεται αυτός που αναλαμβάνει τις πολιτικές πρωτοβουλίες.
Στισ 17 Ιουνίου 1963 ο Παύλος δίνει εντολή να σχηματιστεί εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση υπό τον Π. Πιπινέλη, πρώην υπουργό της Ε.Ρ.Ε. και πιστό στ΄ ανάκτορα.
Μετά από αυτήν την ανάθεση, ο Καραμανλής φεύγει για λίγο στην Ζυρίχη και δίνει εντολή στο κόμμα του να στηρίξει τον Πιπινέλη στισ 24 του Ιουνίου που θα ζητηθεί ψήφος εμπιστοσύνης. Από την πλευρά της Ε.Κ. μόνο ο Σ. Βενιζέλος ''ρίχνει'' ψήφο ανοχής. Ο Μαρκεζίνης, πρόεδρος του ΚΟΜΜΑΤΟΣ των ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ, ζητά κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων ενώ η Ε.Δ.Α. καταγγέλει την κυβέρνηση και ζητά την απομάκρυνσή της.
Στις17 Ιουλίου θα ψηφιστεί νέος εκλογικός νόμος που καταργεί το πλειοψηφικό κι επαναφέρει ένα είδος ενισχυμένης αναλογικής και στις 30 Ιουλίου ανακοινώνεται ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 3 Νοεμβρίου.
Πριν την προκήρυξη των εκλογών υπήρξε έντονο παρασκήνιο και μυστικές Ελληνοαμερικάνικες επαφές για την αντιμετώπιση της πολιτικής κατάστασης, που απέτρεψαν την επιβολή δικτατορίας, μιας και οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν αυτή την εξέλιξη ακόμη.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση Πιπινέλη βάλλεται από την αντιπολίτευση κι ο Παπανδρέου απειλεί ότι δεν θα ''κατέβει'' στις εκλογές αν συνεχίσει ν΄ ασκεί την πρωθυπουργία ο Πιπινέλης.
Στις 26 Σεπτεμβρίου διαλύεται η Βουλή αλλά δεν αντικαθίσταται ο πρωθυπουργός. Ο Παπανδρέου συνεχίζει ν΄ απειλεί ότι δεν θα λάβει μέρος στις εκλογές, πράγμα με το οποίο η Ε.Δ.Α. διαφωνούσε.
Ο Παπανδρέου, όμως, ήξερε τι έκανε. Η θέση του για αποχή ήταν τολμηρή πολιτική κίνηση όχι όμως και παρακινδυνευμένη.
Από την στιγμή που τ΄ ανάκτορα είχαν αποφασίσει να συγκρουστούν με τον Καραμανλή και να τον απομακρύνουν από την πρωθυπουργία, ήταν βέβαιο ότι θα επιδιώκανε και την πολιτική του ήττα στις εκλογές αφού μιας ενδεχόμενη νίκη του θα σήμαινε, έμμεση αποδοκιμασία στο παλάτι για την μεταξύ τους ρήξη.
Ο Καραμανλής νικητής των εκλογών θα εδραίωνε την ηγετική του θέση στη δεξιά, πράγμα που δεν ήθελε με τίποτα, το παλάτι.
Ήθελαν ήττα της Ε.Ρ.Ε. αλλά με αρχηγό της τον Καραμανλή. Έτσι αφού απέσπασαν την δημόσια δήλωσή του ότι θα λάβει μέρος στις εκλογές- είχε απειλήσει ότι δεν θα συμμετάσχει αν φύγει ο Πιπινέλης από την πρωθυπουργία_ την επόμενη μέρα, 27 Σεπτεμβρίου, ο Παύλος απομακρύνει τον Παναγιώτη Πιπινέλη και δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Στυλιανό Μαυρομιχάλη.
Ο Παπανδρέου είχε θριαμβεύσει. Η χώρα πάει στις εκλογές τον Νοέμβριο με τους ''όρους'' του Γέρου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ : Εδώ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ : Εδώ
1955-1963 Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ - Η ΦΥΓΗ
Μετά τον θάνατο του Παπάγου κι ενώ όλοι περίμεναν ν΄ανατεθεί ο σχηματισμός κυβέρνησης , στον Στέφανο Στεφανόπουλο ή στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, που ήταν αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, ο Παύλος προτιμά έναν απλό υπουργό. Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Η εύνοια στο πρόσωπό του προήλθε απ΄την επιβολή των Αμερικάνων και των Άγγλων μιας κι είχε αναλάβει να ''κλείσει'' το Κυπριακό, που στην εποχή του παίρνει ακόμη δραματικότερες διαστάσεις.
Τα χρόνια που θ΄ ακολουθήσουν θα σημαδευτούν απ΄ την έξαρση του αντάρτικου στην Κύπρο , απ΄ τις αιματηρές διαδηλώσεις στην Ελλάδα , απ΄ την απαγωγή κι εξορία του Μακάριου στις Σεϋχέλλες, απ΄ τον Γρίβα και τις συμφωνίες Καραμανλή- Αβέρωφ στο Λονδίνο και στην Ζυρίχη για το Κυπριακό , την ''ανεξαρτησία'' του νησιού και πολλά άλλα ακόμη γεγονότα.
Αλλά, δεν θ΄ ασχοληθώ πολύ με την Κύπρο και την , κατά πολλούς προδοτική, στάση των Ελληνικών κυβερνήσεων γιατί το Κυπριακό είναι ένα ιδιαίτερο και τεράστιο κεφάλαιο της ιστορίας του Ελληνιαμού που από μόνο του μπορεί να γεμίσει πολλές σελίδες.
Η πρώτη κυβέρνηση Καραμανλή ορκίζεται στις 6 Οκτωβρίου 1955. Ο Στ. Στεφανόπουλος θα προσπαθήσει να αντιδράσει σε αυτήν την επιλογή των ανακτόρων, αλλά δεν θα τα καταφέρει, αφού ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ, σχεδόν σύσσωμος τον έχει εγκαταλείψει κι ακολουθεί τον Καραμανλή. Η επιλογή του Καραμανλή ως πρωθυπουργού κι ηγέτη της δεξιάς λειτούργησε ως καταλύτης πολιτικών ανακατατάξεων στον αστικό πολιτικό κόσμο. Η αστική πολιτική συσπείρωση λειτούργησε αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση της κομμουνιστικής '' απειλής''.
Μετά τον τερματισμό του εμφυλίου, ο συνδετικός αντικομμουνιστικός κρίκος του αστικού πολιτικού κόσμου έσπασε. Οι αντιθέσεις βγήκαν στην επιφάνεια και φάνηκε ότι η γύρω από τον Παπάγο συσπείρωση ήταν αποτέλεσμα του εμφυλίου και συνέχειά από το ξεπέρασμά του.
Ο Καραμανλής από την αρχή της θητείας του ως πρωθυπουργός θέλησε να επιβεβαιώσει την ηγετική του θέση στο εκλογικό σώμα της δεξιάς και της άκρας δεξιάς και να μην βασιστεί στην ανακτορική και Αμερικάνικη εύνοια.
Ο μόνος τρόπος ήταν η διάλυση του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΥ, που αντιπροσώπευε ένα στρατοκρατούμενο κράτος, κι η ίδρυση ενός νέου κόμματος. Έτσι, στις 4 Ιανουαρίου 1956 ανακοινώνεται ι ίδρυση της ΕΘΝΙΚΗΣ ΡΙΖΑΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (Ε.Ρ.Ε.), που θα γίνονταν το σύμβολο του συγκεντρωτικού κράτους. Παράλληλα προκηρύσσει εκλογές για τις 19 Φεβρουαρίου.
Ο Καραμανλής στο λίγο διάστημα της ηγεμονιάς του κατάφερε να δημιοργήσει ένα συμπαγές κόμμα με μεγάλη επιρροή στις λαϊκές μάζες της άκρας δεξιάς.
Από την άλλη πλευρά το Κέντρο και η Αριστερά αποτελούνταν από δεκαπέντε κόμματα που το μόνο που κατάφεραν ήταν να συνασπιστούν προσωρινά στην ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ για να αντιμετωπίσουν την δεξιά.
Αυτός ο συνασπισμός έδωσε την ευκαιρία στην δεξιά να εντείνει την αντικομμουνιστική της προπαγάνδα. Το Κ.Κ.Ε., εν τω μεταξύ συνέχιζε την παράνομη του δράση, οπότε τα πράγματα γίνονταν ακόμη πιο εύκολα για την Ε.Ρ.Ε.
Στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου 1956, αν κι έρχεται δεύτερο κόμμα η Ε.Ρ.Ε. με 1.482.688 ψήφους, παίρνει 165 έδρες, λόγω του εκλογικού συστήματος. Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ πήρε 1.613.286 ψήφους και 132 έδρες.
Στις 29 Φεβρουαρίου ορκίζεται η νέα κυβέρνηση ενώ ο συνασπισμός Αριστεράς- Κέντρου διαλύεται.
Στο Κ.Κ.Ε. απομακρύνει τον Νίκο Ζαχαριάδης από την ηγεσία του και προσανατολίζεται προς την ''νομική'' έκφραση της μέσω της Ε.Δ.Α.
Βέβαια οι παράνομοι μηχανισμοί του κόμματος παραμένουν και οι συλλήψεις και καταδίκες των στελεχών του συνεχίζονται. Είναι άλλωστε και η λαϊκή οργή για την Κύπρο που ''βοηθάει'' στο ξεκαθάρισμα με συλλήψεις συμμετασχόντων στα συλλαλητήρια.
Αν κι ο συνασπισμός Αριστεράς-Κέντρου έχει διαλυθεί, υπάρχει σε ορισμένες περιπτώσεις, κοινή αντιμτώπιση στη πολιτική του Καραμανλή. Έτσι στα τέλη του 1957, αρχές του 1958 σε μια προσπάθεια πλήρους διάλυσης του συνασπισμού, τ΄ ανάκτορα επιχειρούν την ανασύνταξη του αντικομμουνιστικού μετώπου με προσέγγιση όλων των αστικών κομμάτων.
Το αντάλλαγμα θα ήταν η ''θυσία'' του Καραμανλή και το μοίρασμα της εξουσίας. Για το παλάτι και τους Αμερικάνους θα ήταν ιδανική η συνεξουσία Ε.Ρ.Ε.- Κέντρου.
Την 1η Μαρτίου 1958, 15 βουλευτές της Ε.Ρ.Ε. με κοινή δήλωσή τους εγκαταλείπουν το κόμμα.
Αν και η Ε.Ρ.Ε. μένει η 149 βουλευτές ο Καραμανλής αρνείται να συμπράξει με άλλο κόμμα. Η πρώτη φάση του σχεδίου των ανακτόρων και των Αμερικάνων έχει αποτύχει.
Προκηρύχτηκαν εκλογές για τις 11 Μαρτίου 1958, μ΄ ενισχυμένη αναλογική που ευνοούσε τα δυό μεγάλα κόμματα κι ήταν απαγορευτική για συγκρότηση συνασπισμών. Τ΄ αποτελέσματα των εκλογών αποτελούσαν έκπληξη για όλους:
E.Ρ.Ε. = 41,17% -171 έδρες
Ε.Δ.Α. = 24,43% - 79 έδρες.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ (Παπανδρέου) = 20,68 % - 36 έδρες
Π.Α.Δ.Ε. (Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ένωση) = 10,62% - 10 έδρες.
Η Ε.Δ.Α. είναι Αξιωματική Αντιπολίτευση. Αυτό αναζωπύρωσε το αντικομμουνιστικό πνεύμα της εποχής του εμφυλίου.
Ανάκτορα, Αμερικάνοι κι αστικό κράτος ανησυχούν απ΄την διόγκωση της αριστεράς και κυρίως απ΄ το γεγονός ότι η Ε.Δ.Α. γίνεται ο δεύτερος πόλος στην πολιτική ζωή της χώρας με κίνδυνος να μην μπορέσει, ούτε μελλοντικά, να λειτουργήσει το σύστημα εναλλαγής των αστικών πολιτικών κομμάτων στην εξουσία.
Από την διόγκωση της Αριστεράς ανησυχεί και το Κέντρο γιατί βλέπει ότι με την προβολή του κομμουνιστικού κίνδυνου ενισχύεται το μονοκομματικό κράτος της δεξιάς. Έτσι με την ανοχή του Κέντρου οξύνεται η αντικομμουνιστική εκστρατεία και τίθονται σε εφαρμογή σχέδια διωγμών κατά της Ε.Δ.Α. Σε αυτό συντελεί κι ότι η νέα ηγεσία του Κ.Κ.Ε., διαμένει στις Ανατολικές χώρες, θέλει να κατευθύνει την πολιτική δράση της Ε.Δ.Α. και να εξακολουθεί να διατηρεί οργανωτικές σχέσεις με το νόμιμο έκφραστή του.
Χαρακτηριστικό της νέας αντικομμουνιστικής εκστρατείας μετά τις εκλογές του 1958 είναι η ανασυγκρότηση του παρακράτους της δεξιάς και η ενθάρρυνση για δράση των φασιστικών-συνομωτικών ομάδων στις Ένοπλες Δυνάμεις.
Από τις 1958 έως το 1961 η πολιτική ζωή κυριαρχείται από την δράση των παρακρατικών και παραστρατιωτικών οργανώσεων, Η εξουσία των πολιτικών δυνάμεων είναι ανίσχυρη και περνάει στα χέρια του παρακράτους. Η λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών έχει παραλύσει.
Κι αυτό γιατί η αποκατάσταση του δικομματικού συστήματος του αστικού πολιτικού κόσμου μ΄ ''εθνική'' κυβέρνηση κι '' εθνική'' αντιπολίτευση, που έχει διαταραχτεί με την ανάδειξη της Ε.Δ.Α. σε κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, είναι πια κοινή επιδίωξη των ανακτόρων του Ι.Δ.Ε.Α., του αστικού πολιτικού κόσμου και φυσικά των Αμερικάνων.
Εν τω μεταξύ τα γεγονότα στην Κύπρο, τα προγκρόμ κατά των Ελλήνων της Πόλης μαζί με την αποτυχία των προσφυγών στον Ο.Η.Ε. γι αυτά τα θέματα, προκαλούν στην Ελλάδα έντονο αντιδυτικό κλίμα στον λαό και στον Τύπο.
Ακόμη και φιλοκυβερνητικές εφημερίδες επιτίθονται στο ΝΑΤΟ και ζητούν την έξοδο της χώρας από την Ατλαντική Συμμαχία.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ έγραφε χαρακτηριστικά: '' Δεν θέλουμε δεσμούς που αποκαλύφθησαν δεσμά''. Έτσι κάτω από την πίεση του Τύπου και της κοινής γνώμης η Ε.Ρ.Ε. θα πάρει ορισμένα αντιδυτικά μετρα κι επιχειρεί διπλωματικά ανοίγματα προς τις Σοσιαλιστικές κι Αδέσμευτες χώρες.
Κι ενώ επίσημα γίνονται αυτά, ανεπίσημα η κυβέρνηση υπογράφει μυστικές συμφωνίες με τις Ε.Π.Α.(εγκατάσταση μικρού αριθμού πυρηνικών όπλων στον Ελλαδικό χώρο). Τον Οκτώβριο του 1960 έχουμε διάσπαση του Ι.Δ.Ε.Α. Ο φυσικός ηγέτης των κατώτερων αξιωματικών που έχουν έρθει σε ρήξη με τα ανάκτορα, ο Γέωργιος Παπαδόπουλος, προτείνει στους στενούς συνεργάτες του ναδημιουργήσουν μια ξεχωριστή ομάδα αποτελούμενη από κατώτερους αξιωματικούς του Ι.Δ.Ε.Α., αλλά να λειτουργήσουν μέσα σε αυτόν.
Αυτή η ομάδα είναι που θα προετοιμάσει κι εφαρμόσει το ''Σχέδιο Περικλής'', το σχέδιο βίας και νοθείας των εκλογών τησ 29ης Οκτώβρη 1961. Το αποτέλεσμα ήταν:
E.Ρ.Ε. = 50,81% - 176 έδρες
Ε.Κ. = 33,66% -100 έδρες
Π.Α.Μ.Ε. ( εκλογικός σχηματισμός της αριστεράς) = 14,63% - 24 έδρες.
Η εκλογική βία που ασκήθηκε σε αυτές τις εκλογές και διατήρησε την Ε.Ρ.Ε. στην εξουσία δημιούργησε ακόμη μεγαλύτερο κι αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στον αστικό πολιτικό κόσμο. Ο στόχος Αμερικάνων, ανακτόρων και Ι.Δ.Ε.Α. σε πρώτη φάση είχε επιτευχθεί.
Το εκλογικό αποτέλεσμα απεκατέστησε την ''εθνική'' ισορροπία στο κοινοβούλιο.
Η Ε.Δ.Α. ενάμιση μήνα πριν τις εκλογές, στις 17 Σεπτεμβρίου, είχε αποκαλύψει στο κοινοβούλιο το σχέδιο του εκλογικού πραξικοπήματος που σχεδιάστηκε κι εφαρμόσθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες του στρατού και των σωμάτων ασφαλείας και τον αρχηγό Γ.Ε.Σ. Καρδαμάκη, όλοι επηρεαζόμενοι από τον Ι.Δ.Ε.Α.
O Γ. Παπανδρέου και η Ένωση Κέντρου αδρανούσαν και δεν έκανα τίποτα για ν΄αποτρέψουν το εκλογικό πραξικόπημα ελπίζωντας ότι ο φόβος θα μεταθέσει τις ψήφους της Αριστεράς στον νεοσύστατο συνασπισμό των δυνάμεων του Κέντρου, πράγμα που τελικά δεν έγινε.
Μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Γ. Παπανδρέου ταλαντεύθηκε επί δύο μέρες μέχρι να πάρει απόφαση για το αν θ΄ αναγνώριζε ή όχι το αποτέλεσμα. Τελικά στις 31 Οκτώβρη 1961 κάνει την ακόλουθη δήλωση:
'' Εξ ονόματος της Ενώσεως Κέντρου, καταγγέλω ενώπιον του Ελληνικού Λαού και του Ανώτατου Άρχοντος τα εκλογικά αποτέλεσματα ως προϊόν βίας και νοθείας.
Αποτελεί πάγκοινον συνείδησιν ότι, εν πάσει περιπτώσει, το ποσοστόν των ψήφων το οποίον καθιστά την Ε.Ρ.Ε. κοινοβουλευτικώς αυτοδύναμον , αυτό αναμφισβήτως είναι προϊόν βίας και νοθείας. Η υπηρεσιακή κυβέρνησις του στρατηγού Δόβα, είτε εθελήτως, περιήλθε εις πλήρην ανυπαρξίαν, η οποία επέτρεψεν εις τον παράνομον μηχανισμόν της Ε.Ρ.Ε. να λειτουργήσει ανεμπόδιστος.
Η Ένωσις Κέντρου είναι ευγνώμων προς τον Ελληνικόν Λαόν, ο οποίος την περιέβαλε με την ευρείαν εμπιστοσύνην του εκ της οποίας περιεσώθη εις τας κάλπης 35%. Και είναι επίσης υπερήφανος διότι επιτέλεσε και την εθνικήν αποστολήν ν΄ απομονώση την δύναμιν της Άκρας Αριστεράς. Απόδειξις η Διοίκησις Πρωτευούσης όπου η βία ελειτούργησεν ολιγώτερον και όπου το 41% της Ε.Δ.Α. κατά τας εκλογάς του 1958 κατήλθεν στο 30% χάρις εις την ακτινοβολίαν της Ενώσεως Κέντρου. Θα ήτο ανάξια της εμπιστοσύνης του Ελληνικού Λαού, η Ένωσις Κέντρου, και θα εμπόδιζε την σημαίαν της Δημοκρατίας, εν ονόματι της οποίας επάλευσεν, εάν εδέχετο αδιαμαρτυρήτως τον βιασμόν της θελήσεως του Ελληνικού Λαού. Εάν το ουσιαστικόν πραξικόπημα των εκλογών της 29ης Οκτωβρίου εγίνετο αδιαμαρτυτήτως δεκτόν, η Δημοκρατία θα έπαυε πλέον να υπάρχη εις την αρχαία κοιτίδα της.
Εν πλήρει επιγνώσει των ιστορικών της ευθυνών, η Ένωσίς Κέντρου θεωρεί χρέος τιμής να διακηρύξη ότι η κυβέρνησις την οποίαν πρόκειται να σχηματίσει η Ε.Ρ.Ε., στηριζόμενη εις την αθέμιτον κοινοβουλευτικήν αυτοδυναμίαν της δεν είναι νόμιμος κυβέρνησις του Ελληνικού Λαού. Κι εξ΄ αυτής της αντικειμενικής διαπιστώσεως, η Ένωσις Κέντρου θα λάβει όλους τας επιβαλλομένας αποφάσεις δια το παρόν και δια το μέλλον''.
Την ίδια μέρα έκαναν δηλώσεις για το αποτέλεσμα ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Δόβας και ο ''νικητής'' των εκλογών Κωνστανίνος Καραμανλής οι οποίοι χαρακτήρισαν το αποτέλεσμα των εκλογών ως ''αδιάβλητον'' και ''εθνικόν''. Τ΄ ανάκτορα αγνοήσαν τις καταγγελίες των ηγετών της αντιπολίτευσης για νόθο αποτέλεσμα και στις 2 Νοεμβρίου ο Παύλος δίνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Καραμανλή που ορκίζεται στις 4 του ίδιου μήνα.
Στις 14 Νοεμβρίου, κι αφού ο Παπανδρέου συγκάλεσε την Κ.Ο. της Ε.Κ. εγκρίθηκε η απόφαση για την κήρυξη του Ανένδοτου Αγώνα που είχε ως σκοπό την αποκατάσταση της δημοκρατικής ομαλότητας και την ακύρωση του εκλογικού αποτελέσματος ως νόθου και νέα προσφυγή στις κάλπες.
Ο ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα.
Πρώτο επίπεδο είναι στο κοινοβούλιο. Μποϋκοτάζ συνεδριάσεων, αποχή από ψηφοφορίες και κοινοβουλευτική μάχη γι' αποκάλυψη όλων των στοιχείων της εκλογικής βίας με κορυφαίο αίτημα την παραπομπή στο Ειδικό Δικαστήριο με τον ''περί ευθύνης υπουργών'' νόμο, της υπηρεσιακής κυβέρνησης του στρατηγού Δόβα.
Δεύτερο επίπεδο προσδιορίστηκε η ''πορεία προς τον λαό'' μ΄ επιδίωξη την λαϊκή κινητοποίηση κατά του εκλογικού αποτελέσματος.
Ο ΑΝΕΝΔΟΤΟΣ ΑΓΩΝΑΣ στρεφόταν κι εναντίον των ανακτόρων μιας και ο Βασιλιάς είχε αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των εκλογών.
Οι κατά των Βασιλέων ''βολές'' δημιούργησαν τα πρώτα ρήγματα στο κόμμα της αξιωματικής αντιποίτευσης.
Δέκα βουλευτές αρνούνται να στραφούν ενάντια στο παλάτι και διαγράφονται από το κόμμα.
Τη θέση του την διαχωρίζει κι ο Μαρκεζίνης που είχε εκλεγεί υπό την Ε.Κ. Την ίδια περίοδο εκδηλώνονται ανοιχτά πιέσεις των Αμερικάνων προς τον Παπανδρέου για να σταματήσει τον Ανένδοτο.
Οι δηλώσεις του Αμερικάνου πρεσβευτή στην Ελλάδα, Έλλις Μπριγκς, στο Χριστουγεννιάτικο μήνυμά του, προκαλούν τις αντιδράσεις και της Ε.Κ. και της Ε.Δ.Α. που καταγγέλουν γι΄ ανάμειξη στα εσωτερικά πολιτικά δρώμενα της χώρας.
Όλο το 1962 χαρακτηρίζεται απ΄ την όξυνση του Ανένδοτου Αγώνα που στρέφεται όλο και πιο πολύ ενάντια στ΄ Aνάκτορα.
Στις 8 Απριλίου 1962, οι εκλογές της βίας και της νοθείας του 1961 δέχονταν το πρώτο πλήγμα. Γίνονται επαναληπτικές εκλογές στην Θεσσαλονίκη, μετά από ακύρωσης των αποτελεσμάτων σε τέσσερα εκλογικά τμήματα με το αιτιολογικό ότι ασκήθηκε βία και νοθεία. Το ποσοτό της Ε.Ρ.Ε. σε τοπικό επίπεδο έπεσε κατά 20%. Η Ε.Κ. ρίχνει τον αντικομμουνιστικό τόνο της και στήνει γέφυρες κοινού αντιδεξιού αγώνα με την Ε.Δ.Α. σε σταθερότερη βάση.
Οι πρώτες προσπάθειες των ανακτόρων και των Αμερικάνων για να εκφυλιστεί ο Ανένδοτος με υπονόμευση μέσα από την Ε.Κ. μέσω Βενιζέλου αποτυγχάνουν γιατί ακόμη και τα συντηρητικότερα στελέχη δεν τολμούσαν να εναντιωθούν.
Ο Παπανδρέου σιγά σιγά υψωνόταν σε σύμβολο της Δημοκρατίας. Είχε συλλάβει την αγωνιστική διάθεση του λαού και κυρίως των νέων και το εκμεταλλεύτηκε.
Οι μόνοι κερδισμένοι από το εκλογικό αποτέλεσμα, του 1961, και τον διχασμό που προκλήθηκε ήταν οι φασίστες του Ι.Δ.Ε.Α.
Οι μηχανισμοί του με την ανακτορική κάλυψη και ιδιαίτερα της ναζίστριας Φρειδερίκης , έγιναν οι ρυθμιστές των πολιτικών εξελίξεων.
Η εξουσία είχε μετακινηθεί από τον πολιτικό κόσμο σε παραστρατιωτικούς μηχανισμούς.
Εν τω μεταξύ Αμερικάνοι κι ανάκτορα βλέπουν ότι δεν μπορούν να εκφυλίσουν τον Ανένδοτο και προσανατολίζονται προς την εκτόνωσή του.
Έτσι αποφασίζεται η ''θυσία'' του Καραμανλή που είναι προϋπόθεση για ανοχή του Κέντρου προς τ΄ ανάκτορα.
Τ΄ ανοίγματα ανακτόρων και Αμερικάνων προς τον Παπανδρέου ήταν αποτέλεσμα του ''Κεννεντισμού'' που επικρατούσε τότε στο Στέητ Ντιπάρτμεντ. Επιχ.ειρείται, λοιπόν, ρήξη μεταξύ ανακτόρων-Καραμανλή που οδηγεί στην παραίτηση του δεύτερου από την πρωθυπουργία. Η πρώτη παραίτηση δεν γίνεται δεκτή, γιατί ο Παύλος φοβόταν νίκη της Ε.Ρ.Ε. στις εκλογές που θ΄ ακουλουθούσαν, κι αυτό θα ήταν πλήγμα για το γόητρο του Βασιλιά αφού η ρήξη μεταξύ τους είχε προκληθεί απ΄ αυτόν.
Ανάκτορα κι Αμερικάνοι προσανατολίζονταν προς σύμπραξη Ε.Ρ.Ε - Ε.Κ. χωρίς τους ηγέτες τους, Καραμανλή και Παπανδρέου αντίστοιχα.
Στις αρχές του 1963 επιχειρείται από τον Βασιλιά ένας πολιτικός συμβιβασμός με πρωταγωνιστές στον Σοφοκλή Βενιζέλο από την Ε.Κ. και τον Πιπινέλη από την Ε.Ρ.Ε. Όμως οι Κοινοβουλευτικές συγκρούσεις των δύο κομμάτων δεν ''βοηθούν'' στην σύγκλιση.
Όπως δεν ''βοήθησε'' και η δολοφονία του βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρηγόρη Λαμπράκη, στην Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς.
Η δολοφονία του ειρηνιστή Γ. Λαμπράκη ήταν και το αποφασισιτκότερο χτύπημα κατά του Καραμανλή.
Στις 11 Ιουνίου παραιτείται, με αφορμή την διαφωνία του με την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους στην Αγγλία μεταξύ 9 και 12 Ιουλίου λόγω της τεταμένης ατμόσφαιρας λόγω Κυπριακού και της ενδεχόμενης άσχημης υποδοχής τους από τους εκεί Κυπρίους κι Έλληνες, και προτείνει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης και προσφυγή στις κάλπες με πλειοψηφικό εκλογικά σύστημα.
Ο Παύλος δέχεται την παραίτηση όχι όμως και τις εκλογές.
Το παλάτι είχε αντιληφθεί το αδιέξοδο στο οποίο είχαν οδηγηθεί τα πολιτικά πράγματα της χώρας με την εκλογική βία του 1961.
Οι σχέσεις ανακτόρων με τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν οξυνθεί με αφορμή την απροκάλυπτη εύνοια που παρείχε το παλάτι στην Ε.Ρ.Ε. και την άμεση συμμετοχή του στο εκλογικό προαξικόπημα.
Η αδυναμία της δεξιάς, που ασκούσε την εξουσία τα τελευταία έντεκα χρόνια, ν΄ αντιμετωπίσει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα μαζί με την άσκηση βίας και τρομοκρατίας, είχαν δημιουργήσει εκρηκτικές καταστάσεις στα στρώματα των παραγωγικών τάξεων και της νεολαίας.
Μετά την παραίτηση του Καραμανλή και την άρνηση του Παύλου για προσφυγή στις κάλπες, οι πολιτικές πρωτοβουλίες πέρασαν στ΄ ανάκτορα.
Βέβαια ο Ι.Δ.Ε.Α. έμμεσα, κατευθύνει τις κινήσεις του Βασιλιά αλλά ο Παύλος φαίνεται αυτός που αναλαμβάνει τις πολιτικές πρωτοβουλίες.
Στισ 17 Ιουνίου 1963 ο Παύλος δίνει εντολή να σχηματιστεί εξωκοινοβουλευτική κυβέρνηση υπό τον Π. Πιπινέλη, πρώην υπουργό της Ε.Ρ.Ε. και πιστό στ΄ ανάκτορα.
Μετά από αυτήν την ανάθεση, ο Καραμανλής φεύγει για λίγο στην Ζυρίχη και δίνει εντολή στο κόμμα του να στηρίξει τον Πιπινέλη στισ 24 του Ιουνίου που θα ζητηθεί ψήφος εμπιστοσύνης. Από την πλευρά της Ε.Κ. μόνο ο Σ. Βενιζέλος ''ρίχνει'' ψήφο ανοχής. Ο Μαρκεζίνης, πρόεδρος του ΚΟΜΜΑΤΟΣ των ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ, ζητά κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων ενώ η Ε.Δ.Α. καταγγέλει την κυβέρνηση και ζητά την απομάκρυνσή της.
Στις17 Ιουλίου θα ψηφιστεί νέος εκλογικός νόμος που καταργεί το πλειοψηφικό κι επαναφέρει ένα είδος ενισχυμένης αναλογικής και στις 30 Ιουλίου ανακοινώνεται ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 3 Νοεμβρίου.
Πριν την προκήρυξη των εκλογών υπήρξε έντονο παρασκήνιο και μυστικές Ελληνοαμερικάνικες επαφές για την αντιμετώπιση της πολιτικής κατάστασης, που απέτρεψαν την επιβολή δικτατορίας, μιας και οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν αυτή την εξέλιξη ακόμη.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση Πιπινέλη βάλλεται από την αντιπολίτευση κι ο Παπανδρέου απειλεί ότι δεν θα ''κατέβει'' στις εκλογές αν συνεχίσει ν΄ ασκεί την πρωθυπουργία ο Πιπινέλης.
Στις 26 Σεπτεμβρίου διαλύεται η Βουλή αλλά δεν αντικαθίσταται ο πρωθυπουργός. Ο Παπανδρέου συνεχίζει ν΄ απειλεί ότι δεν θα λάβει μέρος στις εκλογές, πράγμα με το οποίο η Ε.Δ.Α. διαφωνούσε.
Ο Παπανδρέου, όμως, ήξερε τι έκανε. Η θέση του για αποχή ήταν τολμηρή πολιτική κίνηση όχι όμως και παρακινδυνευμένη.
Από την στιγμή που τ΄ ανάκτορα είχαν αποφασίσει να συγκρουστούν με τον Καραμανλή και να τον απομακρύνουν από την πρωθυπουργία, ήταν βέβαιο ότι θα επιδιώκανε και την πολιτική του ήττα στις εκλογές αφού μιας ενδεχόμενη νίκη του θα σήμαινε, έμμεση αποδοκιμασία στο παλάτι για την μεταξύ τους ρήξη.
Ο Καραμανλής νικητής των εκλογών θα εδραίωνε την ηγετική του θέση στη δεξιά, πράγμα που δεν ήθελε με τίποτα, το παλάτι.
Ήθελαν ήττα της Ε.Ρ.Ε. αλλά με αρχηγό της τον Καραμανλή. Έτσι αφού απέσπασαν την δημόσια δήλωσή του ότι θα λάβει μέρος στις εκλογές- είχε απειλήσει ότι δεν θα συμμετάσχει αν φύγει ο Πιπινέλης από την πρωθυπουργία_ την επόμενη μέρα, 27 Σεπτεμβρίου, ο Παύλος απομακρύνει τον Παναγιώτη Πιπινέλη και δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης στον πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Στυλιανό Μαυρομιχάλη.
Ο Παπανδρέου είχε θριαμβεύσει. Η χώρα πάει στις εκλογές τον Νοέμβριο με τους ''όρους'' του Γέρου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ : Εδώ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ : Εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου